Nghệ thuật cây cảnh, đặc biệt là bonsai, là một thú chơi tao nhã mang đậm nét văn hóa phương Đông. Để tạo nên một tác phẩm bonsai đẹp mắt, việc nắm vững các dáng thế cơ bản trong cây cảnh là điều vô cùng quan trọng. Mỗi dáng thế đều mang một ý nghĩa riêng, thể hiện sự sáng tạo và tâm hồn của người nghệ nhân cây cảnh thực thụ. Cùng tìm hiểu ngay sau đây.

Các dáng thế cơ bản trong cây cảnh

Nghệ thuật cây cảnh là một thú chơi tao nhã, đòi hỏi sự kiên trì, tỉ mỉ và am hiểu về đặc tính của từng loại cây. Việc tạo dáng cho cây cảnh là một trong những yếu tố quan trọng nhất, góp phần tạo nên vẻ đẹp và giá trị của tác phẩm. Dưới đây là một số dáng thế cơ bản trong cây cảnh mà bạn cần biết trước khi tạo hình cho cây.

Dáng trực

Dáng trực là một trong các dáng thế cơ bản trong cây cảnh, với thân cây mọc thẳng đứng, vuông góc với mặt đất, tạo thành một đường thẳng từ gốc đến ngọn hoặc gần như thẳng đứng. Dáng trực trong nghệ thuật cây cảnh tượng trưng cho sự mạnh mẽ, kiên cường và bất khuất.

Các dáng thế cơ bản trong cây cảnh không? - Dáng trực
Các dáng thế cơ bản trong cây cảnh không? – Dáng trực

Dáng hoành

Trong các dáng thế cơ bản trong cây cảnh, “hoành” có nghĩa là rộng lớn, được dùng để chỉ cây có thân phát triển ngang, lan ra hai bên và song song với mặt chậu hoặc mặt đất.

Người làm cây cảnh cho rằng dáng hoành thể hiện sự mạnh mẽ, sức sống bền bỉ và ý chí kiên cường. Dáng hoành thường thấy ở các loại cây như cây hoa giấy, cây sanh, cây tùng, cây cần thăng,…

Dáng hoành mang đến vẻ đẹp phóng khoáng, tự do
Dáng hoành mang đến vẻ đẹp phóng khoáng, tự do

Dáng xiên

Dáng xiên, còn gọi là dáng nghiêng, là kiểu dáng cây có thân phát triển nghiêng khoảng 20 – 70 độ so với trục đứng. Trong phong thủy, cây có dáng xiên tượng trưng cho sức sống bền bỉ và khả năng vượt qua khó khăn, giống như những cây cổ thụ đứng vững trước gió bão.

Đối với người yêu thích nghệ thuật bonsai, dáng xiên mang lại vẻ đẹp dịu dàng, uyển chuyển như một người thiếu nữ.

Các dáng thế cơ bản trong cây cảnh - Dáng xiên 
Các dáng thế cơ bản trong cây cảnh – Dáng xiên

Dáng huyền

Dáng huyền với thân cây trườn qua mép chậu, đổ xuống như thác nước trông rất hút mắt. Ở dáng này, ngọn cây vươn lên cao hơn đáy chậu và thường thấy ở những loài cây mọc trên vách đá. Cây dáng huyền thể hiện sự kiên trì, vượt qua khó khăn, và sự mềm mại ẩn chứa sức sống mạnh mẽ.

Xem thêm: 4+ Nguyên nhân khiến cây phát lộc bị thối thân và cách xử lý

Những thế bonsai phổ biến cho người mới bắt đầu

Ngoài các dáng cơ bản trên, còn có rất nhiều thế cây cảnh, bonsai khác được tạo ra dựa trên sự sáng tạo và kinh nghiệm của người nghệ nhân. Dưới đây là một số ví dụ:

Thế Tam đa (Phúc Lộc Thọ)

Thế tam đa, còn được gọi là tam tài, tam giáo hay thiên – địa – nhân, là một trong những dáng thế cây cảnh đặc trưng. Dáng thế này có thể thể hiện qua các hình thức khác nhau:

  • Cây có 1 gốc nhưng 3 thân độc lập, mọc lên từ cùng một điểm.
  • 3 Cây riêng biệt được trồng và ghép lại với nhau, tạo thành một tổng thể.
  • 3 Cây mọc liền nhau, có sự liên kết chặt chẽ qua hệ thống rễ.
  • Cây cổ thụ, với thân to, nhưng chỉ uốn thành 3 tán lá tròn xung quanh thân chính.

Thế tam đa thể hiện sự cân bằng, hài hòa giữa ba yếu tố thiên – địa – nhân, là một trong những dáng thế đẹp và được ưa chuộng trong nghệ thuật trồng và tạo dáng cây cảnh.

Thế Tam đa với ba tầng lá tượng trưng cho sự sung túc và trường thọ
Thế Tam đa với ba tầng lá tượng trưng cho sự sung túc và trường thọ

Thế trung bình cong

Thế trung bình cong là dáng cây có thân uốn lượn. Đoạn thứ nhất ngả cong về một phía, đoạn thứ hai ngả về phía ngược lại tạo thành hình rồng. Đến đoạn thứ ba, cây được nắn thẳng thành dáng trực. Trong nghệ thuật bonsai, thế này thường được uốn thành bộ kiểng tam tài, tượng trưng cho Thiên – Địa – Nhân.

Thế trung bình ngay

Trong các dáng thế cơ bản trong cây cảnh, thế trung bình ngay là dáng cây độc thụ, có thân thẳng đứng và bộ rễ nổi gồ ghề. Các chi nhánh thường được uốn về phía dương nếu thân cây hơi nghiêng về bên phải và ngược lại. Dáng thế này biểu thị cho sự chính trực và ngay thẳng.

Thế mai nữ

Thế mai nữ là thế cây cảnh dễ uốn nắn, lấy cảm hứng từ chữ “Nữ” trong Hán ngữ. Thân cây được uốn cong một đoạn và nắn thẳng đoạn tiếp theo, tượng trưng cho sự duyên dáng và dịu dàng của người con gái.

Thế ngũ phúc

Thế ngũ phúc là một biến thể của thế Tam đa, nhưng thay vì có 3 tầng lá, thế này có 5 tầng, biểu thị cho Phúc – Lộc – Thọ – An – Khang, mang ý nghĩa cầu chúc sự may mắn, thịnh vượng, và bình an.

Năm tầng lá tượng trưng cho sự đầy đủ, trọn vẹn trong cuộc sống
Năm tầng lá tượng trưng cho sự đầy đủ, trọn vẹn trong cuộc sống

Thế ngũ nhạc

Trong các dáng thế cơ bản trong cây cảnh, thế ngũ nhạc được thiết kế để mô phỏng hình ảnh năm ngọn núi của Ngũ Hành Sơn hoặc hình ảnh năm vị bô lão ngồi cùng nhau đàm đạo.

Năm cây bonsai với kích cỡ và dáng dấp khác nhau được trồng chung trong một chậu lớn, tạo thành một tổng thể hài hòa và không thể tách rời. Thế ngũ nhạc đòi hỏi nghệ nhân phải có con mắt thẩm mỹ cao để phối hợp và liên kết các chi nhánh, tạo ra một sự kết hợp hoàn mỹ.

Thế phượng vũ

Thế phượng vũ mô phỏng dáng chim phượng hoàng đang sải cánh bay, với rễ cây tượng trưng cho hai chân, thân cây uốn lượn như mình chim. Cành thấp nhất được uốn về phía sau để tạo hình đuôi, hai cành tả hữu uốn sang hai bên làm cánh chim, và các cành phụ uốn mềm mại như đầu chim.

Thế phượng vũ mô phỏng dáng chim phượng
Thế phượng vũ mô phỏng dáng chim phượng

Xem thêm: Để cây xanh trong phòng ngủ có tốt không? TOP 5+ loại cây phù hợp

Lời Kết

Việc nắm vững các dáng thế cơ bản trong cây cảnh là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bạn bước vào thế giới nghệ thuật bonsai đầy mê hoặc. Từ những dáng thế cơ bản này, bạn có thể thỏa sức sáng tạo và tạo ra những tác phẩm độc đáo mang dấu ấn cá nhân. Chúc bạn thành công trên con đường chinh phục nghệ thuật tạo hình cây cảnh!

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *